Van seks en vreemdgaan weet iedereen wel wat ermee bedoeld wordt. Dus begin ik bij transsubstantiatie. Dit is het oude christelijke leerstuk dat brood en wijn in de mis werkelijk veranderen in lichaam en bloed van Christus. Volgens die leer verandert dus niet alleen de betekenis die mensen eraan geven maar hun zijn. De moderne tijd heeft grote moeite met deze gedachte en dat is niet vreemd.
We gaan er algemeen van uit dat de dingen niet veranderen door de betekenis die wij eraan geven. Dat ik met een pen in mijn oor kan peuteren, betekent niet dat het ding zelf nu in een oorpeuter veranderd is. Toch? Nou, zo simpel is het antwoord niet. Zeker niet als we het probleem verplaatsen naar dingen die minder duidelijk blijven wat ze zijn dan een pen.
Koffie drinken
En daarmee komt seks in deze blog in beeld, als een heel goed voorbeeld om het leerstuk van de transsubstantiatie te illustreren. Het is immers evident dat mensen seks kunnen hebben binnen en buiten een liefdesrelatie. Uiterlijk bezien zijn het dezelfde handelingen, alleen de betekenis is anders. Daarom kunnen sommige mensen zeggen dat monogamie nergens op slaat. Zoals je met meerdere mensen gezellig koffie kunt drinken, en het met je eigen vrouw een andere betekenis heeft dan met de buurvrouw: zo zou je toch zeker ook met meerdere mensen seks kunnen hebben?! Waarom er zo moeilijk over doen en seks exclusief verbinden aan een liefdesrelatie, alsof die andere seks niet op zijn eigen manier ook heel lekker is.
Nu, waarom dat voor veel mensen toch een probleem is, kun je beter begrijpen door dieper in te gaan op de vraag wat een liefdesrelatie met seks doet. Heel kort gezegd: door seks te hebben in een liefdesrelatie, verandert seks in de intiemste uitdrukking van die relatie zelf. En die verandering is niet iets waaruit je zomaar weer weg kunt stappen.
Een bijzonder tafeltje
Vergelijk het met een tafeltje in een erker van de woonkamer, waarop een echtpaar zijn bijzonderste spullen heeft staan: souvenirs van hun reizen, foto’s van hun ouders, een speciaal plekje voor haar overleden vader. Er staan kaarsen op die ze iedere avond aansteken. Joop (de vader) krijgt een extra kaarsje voor hemzelf, ook al gaf die nooit om dat soort dingen. Als het kaarsje uitgaat moppert ze op pa: heb je het weer uitgeblazen! Er staat ook een foto tussen van de hei waar ze in hun begintijd gingen wandelen, soms met een fles rode wijn en twee glazen in een tas. Ooit lagen ze daar te vrijen tussen de pollen toen er een Engelse buldog bovenop hen gesprongen kwam. Och dat soort herinneringen. Veel mensen hebben ergens zo’n hoekje. En op een avond kom de vrouw thuis en staat dat tafeltje midden in de kamer. Ze kijkt verward naar de erker en ziet alle spullen op de grond staan, pa, de foto’s, de kaarsen. En aan het tafeltje zit haar man met zijn maten te pokeren. ‘Hè?! Wat doe je nou? Ons tafeltje’, zegt ze met verstikte stem.’ ‘Wat nou toch weer?’ zegt haar geliefde verbaasd, want een tafeltje is toch gewoon een tafeltje, of niet dan?
Het is veranderd
Nee dus. Dit tafeltje was niet meer gewoon een tafeltje. Ook al ziet het er nog hetzelfde uit, het heeft een verandering ondergaan waardoor je niet meer vrij bent om er zomaar mee te doen wat je zelf maar wilt. Zo dus ongeveer verandert ook seks in een liefdesrelatie. En mensen die dat alleen maar onzin vinden, en het vergelijken met koffie drinken of andere dingen die met anderen toch ook heel gezellig zijn, die gaan aan deze kern voorbij.
Meer lezen op deze site? Lees de blog ‘Geen seks, wel seks‘, ‘Is het gevoel weg? Niet in paniek raken‘ of mijn blog over de midlifecrisis van de man. Een interessant boek waarin het thema van seks en vreemdgaan in een langere relatie een belangrijke rol speelt, is Weg van liefde, van Alain de Botton. Klik hier voor mijn bespreking van zijn boek.
