Soms zijn stellen de wanhoop nabij. Ze houden van elkaar en toch zien ze hun relatie de helling af hollen. Ze proberen nog wel met elkaar te spreken maar de gesprekken mislukken en brengen nieuwe schade toe. In plaats van te verbinden leiden ze tot verwijdering. In het vuur van de strijd schelden partners, smijten met dingen, pesten en kwetsen. Herkent u dit? Probeer gezamenlijk weer grip op uw situatie te krijgen. Gebruik de handvatten van dit artikel. Komt er fysiek geweld bij? Wacht dan niet en zoek onmiddellijk hulp.
Destructieve patronen betekenen dat pogingen om eruit te komen leiden tot nieuwe ruzie, nieuwe negatieve ervaringen, die de situatie weer verslechteren. Je moet eerst vat krijgen op de patronen waarin je in gevangen zit: respect in het gesprek terugbrengen, vertrouwen in elkaars integriteit herwinnen. En gezamenlijkheid zien te vinden om de situatie te keren, hoezeer je er ook van overtuigd zou zijn dat de schuld voornamelijk bij de ander ligt, en hoe boos je ook bent. Je kunt dat het best bereiken door je doelen eerst bescheiden en realistisch te houden:
1. ´Kijk naar je eigen´
Word je ervan bewust welke zetten je zelf doet die de situatie nú verslechteren. Daar moet je beginnen, want je hebt nog geen vat op de ander. Het enige wat je kunt doen is werken aan jezelf. Dat is in een crisis altijd een moeilijke stap om te nemen. Het lijkt onrechtvaardig: je bent kwaad op de ander, om wat hij/zij doet, en je moet aan jezelf gaan werken. Het leidt tot een onvermijdelijk: als hij/zij nou eerst eens, waarom moet ik enzovoorts. Ga daar overheen, het heeft geen zin en leidt alleen maar tot de volgende ruzie. Je zult er meteen rust aan ontlenen als je je eerst concentreert op jezelf en je grip herwint op je eigen gedrag.
2. Back to basics
In een relatiecrisis moet je back to basics. Zorg voor eventuele kinderen komt op de eerste plaats. Minstens voor hen moet je er als ouders gezamenlijk zijn. Daarna komt zorg voor jezelf: goed eten, drinken en slapen. In een situatie van uitputting, waarin vaak alcohol, sigaretten en slaaptekort de sfeer bepalen, nemen dingen hun eigen onvermijdelijke loop en bestaat het niet dat je daar nog regie over hebt. Probeer het samen eens te worden over dingen die in ieder geval gezonder zijn. Laat elkaar met rust als de ander daarom vraagt, ook al zou je daar angst of paniek bij ervaren. En hecht nog niet teveel waarde aan gesprekken. Probeer eerst tot gezondere praktijken te komen, zodat je kunt helen. Die gesprekken komen daarna wel!
3. Overstijgend kijken
Daarna komt pas de eerste opbouw: overstijgend gaan kijken. Dat betekent niet alleen je eigen rol zien, maar er vat op krijgen in welke dynamiek jullie samen zitten: hoe de één de ander en de ander de één triggert. Weten in welke dynamiek jullie samen zitten betekent dat je gezamenlijk een besluit kunt nemen om een gesprek dat mislukt, of een situatie die uit de hand loopt, om te keren. Kunnen stoppen, rustig ademen en wat er ook aan de hand was uitstellen tot een volgende keer, is al heel wat. Als dat op een avond een keer lukt, ontstaat er weer ruimte voor eerste kleine positieve ervaringen: misschien met wat humor en relativering. Zo kun je langzaam aan de destructieve spiraal omkeren in een spiraal omhoog.
En dàn kan het werk aan het verbeteren van je relatie echt beginnen.
